Τα νεφρά στην αντιπολίτευση

Η ψυχολογία του θεατή ανεβαίνει ή κατεβαίνει από την ώρα που κάθεται στο γκισέ των εισιτηρίων. Ο κόσμος που έχει μια παράσταση είναι η πρώτη εντύπωση. Δεν έχει σημασία να είναι μικρό ή μεγάλο το θέατρο, εντυπωσιακά τα σκηνικά, πρωτοκλασάτοι οι συντελεστές και γιγάντιο του φουαγιέ. Σημασία έχει να είναι γεμάτο. Σε αυτήν την πρώτη εντύπωση το Θέατρο του Νέου Κόσμου μας κέρδισε. Βέβαια και τα συστατικά δεν υστερούν. Έργο του πολυδιαβασμένου κομίστα Αρκά, σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, η φήμη του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και η παρουσία νέων παιδιών στους ρόλους είναι το ιδανικό χαρμάνι.

Στο Εχθροί Εξ Αίματος ένας άνθρωπος τραυματίζεται σοβαρά σε τροχαίο ατύχημα. Η αγωνία αν θα συνέλθει δεν διατυπώνεται, όμως, από τους φίλους και συγγενείς αλλά από τα όργανα του σώματός του. Συγκεκριμένα από το Παχύ και Λεπτό Έντερο και από το Δεξί Νεφρό. Οι πληροφορίες δηλαδή μας έρχονται κυριολεκτικά «από μέσα». Τα μοτίβα του Αρκά παραμένουν περίπου τα ίδια. Ο κυνικός, πονηρός και συνωμοσιολόγος (Λεπτό Έντερο, Ανδρέας Κωνσταντίνου) συναντά τον αγαθό, υπάκουο και συστημικό (Παχύ Έντερο Λαέρτης Μαλκότσης). Το Δεξί Νεφρό (Παντελής Δεντάκης) από την άλλη είναι ο υποτιθέμενος εχθρός για τον ένα και ο ακούραστος συνεργάτης για τον άλλον.

Όλη η ιστορία εκτυλίσσεται πάνω σε ένα κόκκινο στρώμα στο οποίο βρίσκεται τοποθετημένο κάτι που θυμίζει τη σπονδυλική στήλη. Κάθε όργανο είναι μέρος ενός συστήματος αλλά και μια αυτόνομη οντότητα. Ο Εγκέφαλος είναι αλκοολικός και τα υπόλοιπα όργανα ψάχνουν έναν τρόπο να τον σταματήσουν. Μέχρι που έρχεται ένα τροχαίο και ανατρέπει όλα τα σχέδια. Κι όλα αυτά μέσα από τις συζητήσεις των τριών ηρώων που θυμίζουν περισσότερο πολιτικό και κοινωνικό μανιφέστο. Ο αυταρχικός και αυτοκαταστροφικός ηγέτης (Εγκέφαλος), η αντιπολίτευση (Καρδιά και Νεφρά) και οι προλετάριοι (Πεπτικό Σύστημα) που ακόμα ο Μαρξ δεν τους έχει υποδείξει τη σημασία της θέση τους στο χώρο. Και όλα αυτά κάτω από την πένα του Αρκά, που πραγματικά η όλη σύλληψη του δίνει χώρο για σπαρταριστές ατάκες όπως: «Έχουν βουίξει οι Αρτηρίες» ή «Δεν θυμάσαι τότε με τη γαστρορραγία; Μια βδομάδα μας είχανε με ορό. Βέβαια το καημένο το Στομάχι υπέφερε, αλλά εμείς κάναμε διακοπές».

«Για να δούμε, θα γελάσουμε;» αναρωτήθηκε ένας κύριος. Αυτό ήταν και το στοίχημα. Πώς ένας κόσμος από καρικατούρες (αυτόματη σκέψη για κάθε έργο του Αρκά, άσχετα που το Εχθροί Εξ Αίματος είναι θεατρικό και όχι κόμικ) θα μεταφερθεί στο σανίδι χωρίς να χάσει τη θεατρικότητά του; Ο σκηνοθέτης Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος μας απαντά πως: «Στις πρόβες προσπαθούσαμε να καταλάβουμε προς τα πού πρέπει να κινηθούμε. Προς την καρικατούρα, προς το κόμικ, προς ένα απόλυτα ρεαλιστικό θέατρο; Δοκίμασα να το δω από την πλευρά του κόμικ και δεν στεκόταν. Το έργο δεν είναι κόμικ. Παρασυρμένοι, όμως, από το ό,τι οι ήρωες είναι όργανα, ψάχναμε να βρούμε το σώμα τους. Τελικά, μέσα από τη σύμβαση ότι είναι θέατρο οδηγηθήκαμε στο σώμα. Και αφού πρόκειται για σύμβαση, δεν χρειάζεται να μετατραπούν σε κάποιους παράξενους σωλήνες για να γίνουν έντερα˙οι ηθοποιοί τελικά παίζουνε πρόσωπα. Αυτός ήταν ο δρόμος που ακολουθήσαμε. Κατάλαβα πως η κωμωδία είναι πολύ δύσκολο πράγμα. Μετά τις Τρωάδες που έκανα ένα καλοκαίρι πίστεψα πως θ' ανασάνω με αυτό το έργο. Αλλά το να κάνεις κωμωδία είναι μια περιπέτεια. Νομίζω ότι κάναμε αυτό που χρειάζεται να κάνεις σε κάθε έργο. Να προσπαθείς να βρεις τη σκηνοθεσία του και όχι να επιβάλεις μια φόρμα». Και αυτή είναι και η επιτυχία. Ακούς για όργανα, αλλά βλέπεις ανθρώπινους, ρεαλιστικούς χαρακτήρες που μέσα από τη μίζερη κατάστασή τους (λίγο πριν το θάνατο) προσφέρουν άφθονο και πραγματικό γέλιο.