Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2008

Διαβάσαμε...

Απ’ το αδιανόητο στο αυτονόητο

Tου Παντελη Μπουκαλα

Πρόσωπο δεν φαίνεται, η φωνή όμως, όπως ακούγεται από την τηλεόραση, είναι οικεία, αναγνωρίζεται αμέσως. Αμέτρητες φορές την έχουμε ακούσει στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, σε παράθυρα και πάνελ, οξεία συνήθως, επιθετική και ασυγκράτητη, να καταγγέλλει, να επαγγέλλεται, να παρεμβαίνει, να διακόπτει, να ειρωνεύεται, ενίοτε και να αυτοθαυμάζεται. Τούτη τη φορά όμως ο λόγος της δεν ήταν πολιτικός (παρά μόνο αν τον δούμε στην υπόρρητη ουσία του, οπότε αποδεικνύεται πολιτικότατος). Η ομιλούσα δεν προπαγάνδιζε τις αρετές κάποιου κόμματος, δεν υπεράσπιζε το δίκιο των εργατών, δεν αναθεμάτιζε το κατεστημένο. Διαφήμιζε, απλούστατα, την εκπομπή της σε ιδιωτικό ραδιοφωνικό σταθμό.

Πού το παράξενο, θα πει κανείς, και πού το ασυμβίβαστο, ιδίως αν έχει συμφωνήσει με την αντίληψη ότι το «πνεύμα της εποχής» είναι ακατανίκητο. Τόσοι και τόσοι αναγνωρίσιμοι, δημοσιογράφοι ας πούμε, άρχοντες των πρωινάδικων, ειδησάρχες ή διάσημοι της αθλητικολογίας επενδύουν επ’ αμοιβή (μάλλον όχι συμβολική, υποθέτω) την αμέσως αναγνωρίσιμη φωνή τους σε διαφημίσεις ποικίλων προϊόντων - από απορρυπαντικά έως κουφώματα και από ντιβιντί έως έντυπα. Εντάξει, υπάρχουν βέβαια και οι κώδικες δεοντολογίας που το απαγορεύουν αυτό, εδώ και χρόνια όμως η εν λόγω αυτοδιαφημιζόμενη δεν ασκεί τη δημοσιογραφία, αφού είναι μέλος της Βουλής των Ελλήνων. Δεν την αφορά λοιπόν, τυπικά, ο κώδικας των δημοσιογράφων, που απαγορεύει ρητά (άρθρο 5) στους συντάκτες να πλασάρουν εμπορεύματα ποντάροντας στην αγοραία αξία της φωνής ή της εικόνας τους, όπως δεν την αφορούσε και αρκετά παλαιότερα (γιατί τότε ο γραπτός κώδικας ήταν στα σκαριά και μόνο ο άγραφος υπήρχε), όταν, δημιοσιογράφος τον καιρό εκείνο και όχι βουλευτίνα, διαφήμιζε τα αγαθά κάποιας εταιρείας ιδιωτικής τηλεφωνίας. Δεν την αφορά επίσης το ασυμβίβαστο που απαγόρευε στους βουλευτές τη δεύτερη δουλειά, διότι έχει αρθεί.

Αρα; Αρα επανέρχεται το ρητορικό ερώτημα: πού το παράδοξο να διαφημίζει μια βουλευτίνα, η οποία εμφανίζεται σαν άτεγκτη επαναστάτρια, την εκπομπή της σε ιδιωτικό ραδιοσταθμό, στόχος του οποίου, προφανώς, δεν είναι η επανάσταση; Και πιεστικοί βιοποριστικοί λόγοι είναι πιθανό να υπάρχουν, όπως για τον καθένα, και έχουμε στη διάθεσή μας το επιχείρημα που μας κληροδότησε ο Λένιν, ότι δηλαδή «οι καπιταλιστές είναι ικανοί να μας πουλήσουν ακόμα και το σχοινί με το οποίο θα τους κρεμάσουμε», οπότε... Οπότε παραμένει το ξάφνιασμα, το ξένισμα και μια απορία που μάλλον δεν θα βρει εύκολα απάντηση: πόσο μικρή είναι τελικά η απόσταση ανάμεσα στο (πριν) αδιανόητο και στο (νυν) αυτονόητο;

Η Καθημερινή, 08/10/2008



Δεν υπάρχουν σχόλια: